EPS و DPS در بورس چه تفاوتی باهم دارند؟

سرمایه‌گذاری در بورس نیازمند آشنایی با مفاهیمی مانند EPS (Earnings Per Share) و DPS (Dividend Per Share) است. این دو شاخص اطلاعات بسیار مهمی در خصوص سودآوری و نحوه تقسیم سود در شرکت‌ها ارائه می‌دهند. در این مقاله به بررسی مفاهیم، تفاوت‌ها و کاربردهای این دو شاخص می‌پردازیم.

EPS چیست؟

EPS یا Earnings Per Share به معنای سود هر سهم، یکی از شاخص‌های کلیدی در تحلیل بنیادی بورس است که نشان‌دهنده میزان سودآوری یک شرکت به ازای هر سهم منتشرشده است. این معیار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا عملکرد شرکت را از نظر تولید سود ارزیابی کنند و با دیگر شرکت‌ها مقایسه کنند.

فرمول محاسبه EPS:

EPS=تعدادکل سهام منتشرشده / سودخالص شرکت پس ازکسرمالیات​

EPS معمولاً در دو قالب ارائه می‌شود:

1. EPS پیش‌بینی‌شده:این مقدار در ابتدای سال مالی توسط شرکت تخمین زده می‌شود و نشان‌دهنده انتظار شرکت از سودآوری در آینده است.

2. EPS محقق‌شده:سود واقعی شرکت که در پایان سال مالی به دست می‌آید و می‌تواند با EPS پیش‌بینی‌شده تفاوت داشته باشد.

DPS چیست؟

DPS یا Dividend Per Share به معنای سود نقدی هر سهم، بخشی از سود خالص شرکت است که به سهامداران به‌عنوان بازده سرمایه‌گذاری پرداخت می‌شود. DPS نشان‌دهنده میزانی از سود است که شرکت پس از کسر هزینه‌ها، مالیات، و ذخایر قانونی برای تقسیم بین سهامداران تخصیص می‌دهد.

فرمول محاسبه DPS:

DPS=تعداد کل سهام منتشر شده /مجموع سود نقدی تخصیص‌یافته​

شرکت‌ها ممکن است بخشی از سود را برای توسعه و سرمایه‌گذاری‌های آینده نزد خود نگه دارند و مابقی را به سهامداران پرداخت کنند.
DPS برای سهامداران اهمیت بالایی دارد. از دلایل اهمیت  DPS می‌توان به دلایل زیر اشاره کرد:

• • سرمایه‌گذاران درآمدی (Income Investors): به دنبال شرکت‌هایی هستند که DPS بالایی ارائه می‌دهند، زیرا این سود نقدی می‌تواند منبع درآمدی پایدار باشد.

  • سرمایه‌گذاران رشد: ترجیح می‌دهند شرکت‌ها سود را برای رشد بیشتر و افزایش ارزش سهام در آینده سرمایه‌گذاری کنند.

همچنین سیاست تقسیم سود شرکت، نیازهای نقدینگی و برنامه‌های توسعه شرکت و وضعیت کلی اقتصادی و صنعت مرتبط از عوامل موثر در میزان تقسیم سود شرکت‌هاست.

ارتباط DPS با EPS

• رابطه DPS با EPS
  DPS معمولاً بخشی از EPS است که شرکت تصمیم به توزیع آن بین سهامداران گرفته است. بقیه سود ممکن است برای سرمایه‌گذاری مجدد در شرکت یا ذخیره مالی استفاده شود.

• نسبت پرداخت سود (Dividend Payout Ratio):
  نسبت DPS به EPS میزان سود پرداختی را در مقایسه با کل سود شرکت نشان می‌دهد:

EPS/ DPS​=نسبت پرداخت سود

بیشتر بدانید: اصطلاحات بورسی

تفاوت EPS و DPS

تفاوت EPS و DPS در تصویر زیر آمده است:

کاربرد EPS در بورس

EPS در بورس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مالی شناخته می‌شود و کاربردهای متعددی برای تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران دارد. این شاخص نشان‌دهنده سود خالص شرکت به ازای هر سهم است و معیاری برای ارزیابی عملکرد مالی و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. در ادامه، کاربردهای اصلی EPS در بورس بررسی شده است:

1. تحلیل سودآوری شرکت: EPS به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا سطح سودآوری یک شرکت را بسنجند. شرکت‌هایی با EPS بالا معمولاً عملکرد بهتری در کسب سود دارند و برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر هستند.

2. مقایسه شرکت‌ها در یک صنعت: با استفاده از EPS، سرمایه‌گذاران می‌توانند شرکت‌های فعال در یک صنعت را از نظر سودآوری با هم مقایسه کنند. این شاخص امکان شناسایی شرکت‌های پیشرو را فراهم می‌کند.

3. تعیین ارزش سهام شرکت: EPS در محاسبه نسبت‌های مالی کلیدی مثل P/E (نسبت قیمت به سود) نقش دارد. این نسبت نشان می‌دهد که یک سهم نسبت به سوددهی خود چقدر گران یا ارزان است و یکی از معیارهای مهم برای ارزش‌گذاری سهام به شمار می‌رود: EPS/ قیمت سهم= P/E

4. پیش‌بینی آینده شرکت: سرمایه‌گذاران با تحلیل رشد EPS در دوره‌های گذشته می‌توانند به تخمین سودآوری آینده شرکت بپردازند. روند افزایشی EPS معمولاً نشانه مثبتی از رشد و توسعه شرکت است.

معنای EPS بالا

EPS بالا به‌عنوان یکی از معیارهای اصلی برای ارزیابی سودآوری شرکت، می‌تواند نشان‌دهنده وضعیت مالی خوب و عملکرد مناسب یک شرکت باشد. اما به تنهایی ملاک کافی برای خرید سهام نیست. در ادامه دلایل این موضوع بررسی شده است:

1. ارتباط EPS با عملکرد شرکت: EPS بالا معمولاً نشان می‌دهد که شرکت سودآوری خوبی دارد، اما باید سایر عوامل مانند پایداری سود، روند رشد، و سیاست تقسیم سود نیز بررسی شود. ممکن است EPS بالا ناشی از عوامل غیرمستمر، مانند فروش دارایی‌ها یا تغییرات حسابداری، باشد که سود واقعی شرکت را منعکس نمی‌کند.

2. وابستگی به صنعت و شرایط اقتصادی: EPSباید در چارچوب صنعت و شرایط کلی اقتصاد تحلیل شود. مثلاً شرکت‌های فناوری ممکن است EPS پایینی داشته باشند اما رشد آتی بالایی پیش‌بینی شود. برعکس، شرکت‌هایی با EPS بالا در صنایع بالغ ممکن است رشد کمی در آینده داشته باشند.

3. ارتباط با قیمت سهم (P/E):  بالابودن EPS به تنهایی معیار کاملی نیست؛ باید نسبت P/E (قیمت به سود) نیز بررسی شود. اگر قیمت سهم نسبت به EPS بیش از حد بالا باشد، ممکن است سهم گران‌قیمت تلقی شود و برای خرید جذاب نباشد.

4. روند EPS در طول زمان: بررسی روند EPS در گذشته اهمیت دارد. افزایش مداوم EPS نشان‌دهنده رشد پایدار شرکت است، در حالی که کاهش آن می‌تواند نشانه مشکلات در عملکرد شرکت باشد.

5. سیاست تقسیم سود (DPS): شرکت ممکن است سود بالایی داشته باشد (EPS بالا)، اما اگر سیاست تقسیم سود نداشته باشد یا بخش زیادی از سود را برای توسعه کسب‌وکار مجدد سرمایه‌گذاری کند، برای برخی سرمایه‌گذاران جذابیت کمتری خواهد داشت.

6. تأثیر بدهی‌های شرکت: بالا بودن EPS ممکن است نتیجه استفاده از اهرم مالی زیاد باشد، که می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد. بررسی ساختار مالی شرکت و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام ضروری است.

7. کیفیت سود: EPS  بالا باید از سود واقعی شرکت ناشی شده باشد، نه از سودهای غیرعملیاتی یا دستکاری‌های حسابداری. تحلیل کیفیت سود به شفافیت عملکرد شرکت کمک می‌کند.

 

بیشتر بدانید: مهمترین سایت های بورسی

نکات مهم درمورد DPS  و EPS

مالکیت DPS: سود تقسیمی به سهامدارانی تعلق می‌گیرد که در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه مالک سهام شرکت باشند. حتی اگر سهام خود را پس از مجمع بفروشند، باز هم سود نقدی به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

نسبت پرداخت سود: نسبت EPS  به DPS  ضربدر 100

مشاهده اطلاعیه‌های سود تقسیمی: DPS معمولاً در اطلاعیه‌های مجمع عمومی عادی سالیانه یا صورت‌های مالی شرکت‌ها در سایت کدال اعلام می‌شود.

نحوه پرداخت سود نقدی: به روش مستقیم از طریق اعلام شماره حساب به سامانه سجام و به روش حضوری مراجعه به بانک معرفی شده در سایت کدال.

جمع‌بندی

EPS و DPS دو معیار کلیدی برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت‌ها هستند. EPS نشان‌دهنده سودآوری شرکت و DPS معیاری برای بازده نقدی سهام است. درک این دو مفهوم به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در خرید و فروش سهام بگیرند.