صندوق ETF چیست و چگونه معامله میشود؟

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله ETF نوعی از صندوق‌ است که همانند سهام عادی می‌توان با جستجوی نماد صندوق مورد نظر در پنل کارگزاری خود، اقدام به خرید و فروش آن نمود. در این مقاله به معرفی و توضیح ویژگی‌ها، مزایا، معایب و نحوه عملکرد صندوق سرمایه‌گذاری ETF و هر آنچه که لازم است درمورد این صندوق‌ها بدانید خواهیم پرداخت.

صندوق ETF چیست؟

صندوق ETF یا به عبارتی Exchange-traded fund نوعی صندوق قابل معامله در بورس است که واحدهای آن مانند سهام شرکت‌های بورسی است و از طریق آنلاین می شود آن ها را معامله کرد. برای اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.

بهترین صندوق های ETF

صندوق ETF چگونه معامله می‌شود؟

ETF به نحوه معامله صندوق ها مربوط می‌شود و به این معنی است که شما میتوانید آن را مانند سهام عادی، از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری‌ خود خرید و فروش کنید. با توجه به اینکه قیمت این صندوق ها در مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین میشود؛ لذا در هرروز معاملاتی قیمت آنها دستخوش تغییر خواهد بود.

انواع صندوق های ETF در بورس

صندوق‌های etf به 7 دسته به شرح زیرتقسیم می‌شود. شما می‌توانید با مراجعه به سایت fipiran.com یا tradefund.ir اطلاعات بیشتر در خصوص این صندوق‌ها نظیر میزان بازدهی سالانه و ... را بدست آورید.

صندوق ETF درآمد ثابت
صندوق ETF طلا
صندوق ETF سهامی
صندوق ETF مختلط
صندوق ETF شاخصی
صندوق ETF بخشی
صندوق ETF امالک و مستغلات

میزان سود صندوق ETF

سرمایه گذاری در صندوق ETF چه مزایایی دارد؟

سهولت در سرمایه‌گذاری: مزیت قابل معامله بودن در بورس این امکان را به شما می دهد که در کمترین زمان و به سهولت بتوانید در طول ساعات معاملات به خرید و فروش واحدهای این صندوق ها اقدام کنید و علاوه بر آن سهام یا دارایی را تبدیل کرد. به عنوان مثال شخصی می‌خواهد طلای خود را بفروشد و در زعفران سرمایه گذاری کند. هر دو ابزار در بورس وجود دارد و در زمان خیلی کوتاهی این جابجایی صورت می‌پذیرد.
نقدشوندگی: یکی از موضوعات پراهمیت در خصوص سرمایه گذاری نقدشوندگی آن است. سرمایه گذاری در این صندوق ها این امکان را به شما می‌دهد که در هر زمان و شرایطی که نیاز به نقدینگی داشتید بتوانید در کمترین زمان صندوق های خود را فروخته و آن را نقد کنید.
مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها: تحلیل وضعیت بازار و انتخاب بهترین زمان ورود و خروج یک معامله برای کاربران مبتدی کاری زمان‌بر است. علاوه بر این به دلیل نداشتن دانش و تجربه کافی در این حوزه ممکن است که سرمایه خود را از دست بدهند. در حالی که ای تی اف‌ها توسط افراد متخصص مدیریت می‌شوند و از حداکثر ظرفیت بازار برای کسب سود استفاده می‌کنند.
تنوع سازی در سبد سهام: اگر شما برای سرمایه‌گذاری، خودتان به خرید اوراق بهادار اقدام کنید تنها یک سهم را در پرتفوی خود قرار داده اید. درصورتی که با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF گویی مجموعه‌ای از سهام، اوراق بهادار و کالاهای فیزیکی را در اختیار دارید.
به روزرسانی NAV: آپدیت ناو یا خالص ارزش دارایی‌های صندوق (net asset value) یا خالص ارزش دارایی‌ها در صندوق‌های قابل معامله هر دو دقیقه یک بار انجام می‌شود و نیاز نیست مانند صندوق‌های غیرقابل معامله یک روز کامل منتظر بمانید تا ارزش خالص دارایی اعلام شود.
مالیات: در صندوق‌های ETF مالیاتی پرداخت نخواهد شد و این صندوق‌ها معاف از مالیات هستند، بدین‌معنا که مالیات بر دارایی محاسبه و اخذ نمی‌شود. البته در هنگام نقل‌وانتقال سهام و اوراق بهادار در زمان فروش یک بخشی از کارمزدها (نیم درصد) تحت عنوان مالیات پرداخت می‌شود.
امکان سرمایه‌گذاری با پول کم: این صندوق‌ها کم‌هزینه هستند و با سرمایه‌ اندک نیز می‌توان در آنها سرمایه‌گذاری کرد.
میزان کارمزد: کارمزد معامله این صندوق‌ها در مقایسه با سهام بسیار کم‌تر است.

استعلام سهام ETF

معایب صندوق ETF

عدم حق حضور در مجامع: دارندگان صندوق‌ها امکان حضور و شرکت در مجامع سهام صندوق را ندارند. طبیعتا سهامداران عادی با میزان سهامی که در اختیار دارند تاثیر گذاری هم در مجامع ندارند.
کاهش نقدشوندگی: برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری که بازارگردان ندارد و ریسک دارند، ممکن است نقدشوندگی کمی داشته باشند.
بازده پایین: اگر یک سرمایه‌گذار بتواند ریسک سهام را بپذیرد، بازده سود سهام می‌تواند بسیار بیشتر از بازده یک صندوق سرمایه گذاری باشد.
هزینه‌ها می‌تواند بیشتر باشد: اکثر مردم معامله در etf را با معامله سایر صندوق‌ها مقایسه می‌کنند، اما اگر etf را با سرمایه‌گذاری در یک سهام خاص مقایسه کنید، هزینه‌های بیشتر دارد. کارمزد پرداختی به کارگزار ممکن است یکسان باشد، اما ممکن است مدیر صندوق فعالیت های مداوم خرید و فروش سهام در صندوق داشته باشد. Etf هایی که به طور فعال مدیریت می‌شوند هزینه‌های بالاتری دارند.
عدم برخورداری از سود سایر سهام: سرمایه‌گذاران بلندمدتی می‌توانند افق زمانی ۱۰ تا ۱۵ ساله داشته باشند، بنابراین ممکن است از تغییرات قیمت روز سایر سهام بهره‌مند نشوند.
تنوع کمتر: اوراق این نوع صندوق شامل سهام یک صنعت هستند که این موضوع تنوع سبد سرمایه‌گذاری را محدود می‌کند.

تفاوت صندوق های ETF با صندوق ها ی سرمایه‌گذاری صدور و ابطالی در چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری صدور و ابطاری را فقط در پایان روز و پس از محاسبه NAV می‌توان خرید و فروش کرد، اما صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس در طول روز معامله شده و میتوان و از مزیت نقدشوندگی سریع‌تر آن نسبت به صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بهره‌مند شد. همچنین، مزیت معافیت مالیاتی بالقوه سرمایه‌گذاری در این صندوق ها و به‌نوعی کم‌هزینه‌تر بودن، از دیگر ویژگی‌های صندوق سرمایه‌گذاری ETF در بازار سرمایه است.

صندوق های اهرمی

بهترین صندوق ETF کدام است؟

در این بخش بهتر است معیارهای بهترین صندوق های ETF بررسی شود تا خودتان با توجه به میزان ریسک پذیری خود، بهترین صندوق را انتخاب و در آن سرمایه گذاری کنید.

میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار

مهمترین عامل اثرگذار بر انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران است. صندوق‌ها با توجه به ترکیب سبد دارایی، ریسک‌های متفاوتی دارند. صندوق درآمد ثابت گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذارانی است که ریسک‌پذیری پایینی دارند و با فراز و نشیب های شاخص بورس نگران سرمایه خود باشند. این صندوق‌ها ریسک پایینی دارند و به همین دلیل بازدهی مشخص و مطمئنی را برای سرمایه‌گذاران خود محقق میکنند البته سود این صندوق ها معمولا از سپرده‌های بانکی بیشتر است.

اگر ریسک‌پذیری بالایی دارید و سود بیشتری می‌خواهید، صندوق سهامی گزینه مناسب‌تری برای شما است. بخش عمده سبد دارایی این صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری شده است. به همین دلیل در یک بازار صعودی، بازدهی بالاتری نسبت به دیگر صندوق‌ها خواهد داشت. برای افراد بسیار ریسک‌پذیر، گزینه صندوق‌های اهرمی نیز وجود دارد.

اگر توانایی پذیرش حد متعادلی از ریسک را دارید، صندوق‌های مختلط و کالایی گزینه مناسب‌تری برای شما است. در این صندوق‌ها سود ثابتی ارائه نمی‌شود اما با بازدهی متوسط و ریسکی پایین‌تر از صندوق‌ سهامی مواجه خواهید شد.

عملکرد و بازدهی صندوق

گروهی از معامله‌گران حرفه‌ای بازار سرمایه، وظیفه مدیریت صندوق را بر عهده دارند. توجه به سابقه عملکرد صندوق، موسس آن، مدیران و سبدگردانان، بازدهی و … می‌تواند از عوامل مهم و موثر در یک انتخاب موفق باشد. هر صندوقی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کند، وبسایتی برای اطلاع‌رسانی و انتشار گزارش عملکرد دارد.
شما می‌توانید با مراجعه به این وبسایت‌ها به اطلاعات مهمی چون اساسنامه، امیدنامه و گزارش عملکرد صندوق دسترسی داشته باشید.

افق زمانی سرمایه‌گذاری

یکی از نکات موثر در انتخاب بهترین گزینه در میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری، افق زمانی کسب سود است. سرمایه‌گذاران باید بدانند در چه بازه زمانی می توانند به سود مورد نظر خود برسند. بازدهی هر صندوق به نسبت سبد دارایی و عوامل دیگر، ممکن است در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت کسب شود. در سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت، حرکت به سمت گزینه‌هایی با ریسک بیشتر برای به دست آوردن بازدهی بالاتر، اقدامی منطقی است. سرمایه‌گذاران در این شرایط می‌توانند با بررسی عوامل مختلف به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی یا مختلط بپردازند. با این حال، هر سرمایه‌گذار بهتر است با توجه به شرایط فردی و میزان ریسک‌پذیری خود، گزینه‌ای بهینه برای تخصیص دارایی بیابد.

وضعیت بازار بورس

وضعیت بازار بورس، یکی از مهمترین معیارهایی است که باید در زمان انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری، در نظر گرفت. زمانی که شاخص بورس روندی نزولی دارد و به اصطلاح شاهد بازار خرسی هستیم، صندوق درآمد ثابت بهترین گزینه است. این صندوق‌ها با این که نمی‌توانند اثر مخرب تورم را تعدیل کنند اما سود بیشتری نسبت به سپرده‌های بانکی دارند و اصل سرمایه شما را حفظ می‌کنند.

صندوق‌های طلا نیز گزینه‌ای مناسب برای روند نزولی بازار هستند. طلا از گذشته، به عنوان یک دارایی اطمینان‌بخش و راهکاری برای حفظ ارزش پول شناخته می‌شد. با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا، بدون چالش‌های خرید و فروش فیزیکی، از بازدهی این فلز گرانبها بهره‌مند می‌شوید. برای سرمایه‌گذاری در سهام، با توجه به میزان سرمایه و اهداف مالی خود، می‌توانید یکی از صندوق‌های سهامی را انتخاب کنید. البته فراموش نکنید که ریسک این صندوق‌ از دیگر گزینه‌ها بالاتر است.

کارمزد معامله صندوق های ETF

کارمزد صندوق های سرمایه گذاری تقریبا صفر است اما جزییات همان مقدار کم هم در ادامه قرار گرفته است

کارمزد معامله صندوق های ETF سهامی

کارمزد معاملات صندوق های قابل معامله سهامی بر اساس جدول زیر محاسبه می شود:

شرح	خرید	فروش	جمع	حداکثر مبلغ کارمزد خرید (میلیون ریال)	حداکثر مبلغ کارمزد فروش (میلیون ریال)	جمع/سقف (میلیون ریال)
کامزد کارگزاران	0.00095	0.00095	0.0019	300	300	600
کارمزد بورس	0.00008	0.00008	0.00016	300	300	600
سپرده گذاری	0.00003	0.000045	0.000075	160	240	400
مدیریت فناوری	0.000025	0.0000375	0.0000625	80	120	200
حق نظارت سازمان	0.000075	0.000075	0.00015	100	100	200
جمع کل	0.00116	0.0011875	0.0023475

کارمزد معامله صندوق های ETF مختلط

کارمزد معاملات صندوق های قابل معامله مختلط بر اساس جدول زیر محاسبه می شود:

شرح	خرید	فروش	جمع	حداکثر مبلغ کارمزد خرید (میلیون ریال)	حداکثر مبلغ کارمزد فروش (میلیون ریال)	جمع/سقف (میلیون ریال)
کامزد کارگزاران	0.0005	0.0005	0.001	200	200	400
کارمزد بورس	0.00004	0.00006	0.0001	160	240	400
سپرده گذاری	0.000015	0.0000225	0.0000375	160	240	400
مدیریت فناوری	0.0000125	0.00001875	0.00003125	80	120	200
حق نظارت سازمان	0.00004	0.00006	0.0001	80	120	200
جمع کل	0.0006075	0.00066125	0.00126875

کارمزد معامله صندوق های ETF درآمد ثابت

کارمزد معاملات صندوق های قابل معامله درآمد ثابت بر اساس جدول زیر محاسبه می شود:

شرح	خرید	فروش	جمع	حداکثر مبلغ کارمزد خرید (میلیون ریال)	حداکثر مبلغ کارمزد فروش (میلیون ریال)	جمع/سقف (میلیون ریال)
کامزد کارگزاران	0.00015	0.00015	0.0003	50	50	100
کارمزد بورس	0.000025	0.000025	0.00005	20	20	40
سپرده گذاری	0.00000375	0.00000375	0.00005	6	6	12
مدیریت فناوری	0.0000025	0.0000025	0.0000075	4	4	8
حق نظارت سازمان	0.00000625	0.00000625	0.0000125	100	100	200
جمع کل	0.0001875	0.0001875	0.000375

ساعت معاملات صندوق های ETF

معاملات این صندوق‌ها از ساعت ۸:۴۵ الی ۹:۰۰ مرحله پیش‌گشایش، ساعت ۹:۰۰ گشایش و از ساعت ۹:۰۰ الی ۱۵:۰۰ حراج و معاملات پیوسته صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) از نوع سهامی و مختلط انجام خواهد شد.

پیش از این اطلاعیه، زمان انجام معاملات صندوق‌های ETF سهامی و مختلط تا ساعت 13 بوده و طبق دستورالعمل جدید سازمان بورس این مدت برای 2 ساعت افزایش یافته است.

ساعت معاملات صندوق های کالایی نیز بعضا تفاوت هایی دارند. معاملات صندوق های مبتنی بر طلا روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۲ تا ۱۵ انجام می‌شود. مرحله پیش گشایش آن نیز به مدت ۳۰ دقیقه و از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۲ انجام می‌شود.

صندوق سرمایه گذاری مشترک

سخن پایانی

سرمایه گذاری در بورس به روش غیر مستقیم از طریق خرید سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری میسر است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله به دلیل مدیریت تخصصی روی پرتفوی خود می‌توانند از ریسک‌ بالای سرمایه گذاران و خطر از بین رفتن سرمایه آنها جلوگیری نمایند. مزایا و معایب این صندوق‌ها در این مقاله عنوان شده است و شما می‌توانید بدون نیاز به دانش تخصصی در این مقوله، به فعالیت و سرمایه گذاری در بازار سرمایه بپردازید.

صندوق ETF چیست و سرمایه گذاری در آن چه مزایایی دارد؟