صندوق درآمد ثابت چیست؟ و برای چه سرمایه گذارانی مناسب است؟
برای سرمایه گذاری روش های مختلفی وجود دارد. از ساده ترین این روش ها سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت است. به دلیل تمرکز بر دارایی‌هایی با ریسک کم، صندوقهای درآمد ثابت (Fixed Income Funds) به عنوان گزینه‌ای با ریسک پایین برای سرمایه‌گذاران شناخته می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود که صندوقهای درآمد ثابت جذاب برای سرمایه‌گذاران با تمایل به حفظ سرمایه و درآمد پایدار باشند.
صندوق درآمد ثابت چه مزایا و معایبی برای سرمایه‌گذاری دارد؟
صندوق درآمد ثابت نوعی از صندوقهای سرمایه‌گذاری در بورس است که ریسک بالایی نداشته و دارای سود قابل‌پیش‌بینی است. در این مقاله به توضیح جامع این مفهوم می‌پردازیم.
صندوق درآمد ثابت برای چه سرمایه‌گذارانی مناسب است؟
صندوق درآمد ثابت یک ابزار سرمایه‌گذاری است که برای افرادی که به دنبال درآمد پایدار و مطمئن هستند، مناسب است. افرادی که به دنبال حفظ سرمایه و درآمد ثابت بدون نگرانی از نوسانات بازار هستند، می‌توانند از این نوع صندوق سرمایه‌گذاری بهره ببرند. همچنین، افرادی که تمایل دارند ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند و به‌جای آن به دنبال سود قابل‌پیش‌بینی هستند می‌توانند از صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت استفاده کنند.
صندوق درآمد ثابت چیست؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یا صندوقهای بدون ریسک، به دلیل اینکه سرمایه‌گذاری آنها اغلب در اوراق بهادار با ریسک کم و نرخ سود قابل پیش‌بینی صورت می‌گیرد، از نوعی سرمایه‌گذاری پایدار و کم ریسک به شمار می‌آیند. این صندوق‌ها معمولاً به دنبال حفظ سرمایه و کسب سود معقول بدون تحت فشار قرار گرفتن از نوسانات بازار هستند. از جمله اوراق بهادار مورد استفاده در این صندوق‌ها می‌توان به اوراق خزانه، سپرده‌های بانکی و سایر اوراق با ریسک کم اشاره کرد. این ویژگی باعث می‌شود که صندوقهای درآمد ثابت دارای ریسک بسیار پایینی باشند و برای سرمایه‌گذاران مختلف، به ویژه افراد مبتدی، فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند.
سازوکار صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به چه صورت است؟
این صندوق‌ها از طریق تشکیل سبدهای متنوع از دارایی‌ها، به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا با کمترین ریسک و بازده مناسب، در بازار سرمایه حضور پیدا کنند. با توجه به اینکه صندوق های درآمد ثابت قابل معامله در بورس هستند، سرمایه‌گذاران حتی با کمترین سرمایه نقد خود، می‌توانند به صورت گسترده در بازار سرمایه حضور پیدا کنند و از فوائد تنوع دارایی و کاهش ریسک استفاده نمایند.
میزان ریسک و بازدهی صندوق های درآمد ثابت
صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاران کم ریسک هستند. صندوقهای درآمد ثابت اغلب به دنبال تعهد به ارائه سود و عملکرد مطلوب برای سرمایه‌گذاران خود هستند. بنابراین، مدیران این صندوق‌ها معمولاً به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری با کمترین ریسک هستند. اختصاص منابع مالی حاصل از فروش واحدهای صندوق به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم ریسک، مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره، و اوراق خزانه، یک راه مناسب برای تضمین سوددهی پایدار و کاهش ریسک است. این استراتژی معمولاً به منظور حفظ سرمایه و تأمین بازده قابل قبول برای سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد. با توجه به نوع صندوق و استراتژی سرمایه‌گذاری آن، این روش میتواند به حفظ سودآوری و جذابیت صندوق برای سرمایه‌گذاران کمک کند. از طرف دیگر، بایستی توجه داشت که عوامل مختلفی نظیر شرایط بازار، عملکرد مالیاتی و هزینه‌های مختلف ممکن است بر عملکرد و سودآوری این صندوق‌ها تأثیر بگذارند.
انواع صندوق های درآمد ثابت
انواع صندوقهای با درآمـد ثابت از لحاظ نحوه سوددهی
صندوقهای درآمد ثابت که بدون ریسک هستند و سود نسبتاً ثابتی را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند، به دو دسته تقسیم می‌شوند: صندوق درآمد ثابت با تقسیم سود یک نوع از صندوقهای سرمایه‌گذاری است که در زمان‌های مشخصی به صورت منظم مبلغی به عنوان سود به حساب سهامداران واریز می‌کند. این نوع از صندوق‌ها معمولاً بازه تقسیم سود یک ماهه دارند، اما برخی از آنها ممکن است بازه تقسیم سود سه‌ماهه یا دوره‌های زمانی دیگر را نیز در نظر بگیرند.
صندوقهای درآمد ثابت بدون تقسیم سود، به عنوان یک نوع از صندوقهای سرمایه‌گذاری است که سهامداران آن هنگام فروش واحدهای سرمایه گذاری از تفاوت قیمت صدور و ابطال برای کسب سود استفاده می‌کنند. بازدهی صندوقهای درآمد ثابت بدون تقسیم سود کمتر از سایر صندوقهای درآمد ثابت نیست. سرمایه گذاری در این نوع صندوق‌ها برای افرادی که قصد دارند سود خود را مجدد سرمایه‌گذاری کنند مناسب است. در این نوع صندوق‌ها، سود کسب شده به صورت انباشته در صندوق باقی می‌ماند و مجدداً سرمایه‌گذاری می‌شود. این روش به افراد امکان می‌دهد تا بدون دریافت سود نقدی، سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند و به طور مستمر درآمد زایی بالاتری داشته باشند.
انواع صندوق ها با درآمد ثابت از لحاظ ترکیب دارایی
صندوقهای درآمد ثابت بر اساس ترکیب دارایی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
صندوق درآمد ثابت عادی
صندوق درآمد ثابت عادی یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری است که بین ۸۵ تا ۱۰۰ درصد از دارایی‌های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند. علاوه بر این، تا حداکثر ۱۵ درصد از باقی مانده پرتفوی صندوق میتواند در سهام و حق تقدم سهام و و اوراق اختیار معامله سرمایه‌گذاری شود.
صندوق درآمد ثابت نوع دوم
حداقل ۹۰٪ از ترکیب دارایی این صندوق ها باید در اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری شده باشد. همچنین، این صندوق‌ها تا حداکثر ۵ درصد از دارایی خود را می توانند در سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معامله سرمایه‌گذاری نمایند. مدیران صندوقهای درآمد ثابت نوع دوم، با توجه به این محدودیت، می توانند با تصمیمات مناسب، ریسک صندوق را به حداقل برسانند. این صندوق‌ها به عنوان صندوقهای بدون ریسک یا کم ریسک شناخته شوند.
نحوه سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت
صندوقهای درآمد ثابت از نظر نحوه معامله، در دو دسته قابل معامله و غیرقابل معامله (مبتنی بر صدور و ابطال) قرار می‌گیرند.
صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله یا ETF، ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که به صورت واحدهای قابل خرید و فروش در بازار سرمایه عرضه می‌شوند. معاملات پیوسته این صندوق‌ها از ساعت ۹:۰۰ صبح الی ۱۵:۰۰ انجام می‌شود. همچنین، زمان پیش‌گشایش این صندوق‌ها از ساعت ۸:۴۵ الی ۹:۰۰ است.
اما صندوقهای صدور و ابطالی یکی از انواع صندوق سرمایه‌گذاری هستند که نمی‌توان در سامانه‌های معاملاتی آنلاین کارگزاری‌ها خرید و فروش کرد؛ بلکه برای معاملات با آنها باید سفارشات خرید و فروش واحدهای آن را مستقیماً در پنل مخصوص صندوق ثبت کرد.
مزایای سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت
سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت یکی از روش‌های محبوب برای سرمایه‌گذاری است که مزایای متعددی دارد. برخی از این مزایا عبارتند از:
مدیریت حرفه ای
مدیر صندوق سعی می‌کند که با تعیین سبد مناسب اوراق بهادار و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری مناسب، عملکرد صندوق و سود سرمایه‌گذاران را افزایش دهد. برای موفقیت در این حوزه، مهارت‌های تحلیلی، تجربه در بازار سرمایه، دانش عمیق در مورد اوراق بهادار و رویدادهای بازار، توانایی پیش‌بینی روندها و تصمیم‌گیری سریع و دقیق از اهمیت بالایی برخوردارند.
ریسک پایین
سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت نسبت به دیگر روش های سرمایه گذاری ریسک کمتر و بازدهی کمتری دارد. البته باید توجه داشت که در برخی شرایط، مانند وجود شرایط مثبت در بازار سهام، صندوقهای بازده بالا نیز وجود دارند.
نقدشوندگی بالا
قابلیت فروش سریع و تبدیل به پول نقد واحد های صندوق درامد ثابت ، یکی از ویژگی‌های مثبت این نوع سرمایه گذاری است. ضامن نقدشوندگی که بعضی صندوق‌ها دارند، به سرمایه گذاران اطمینان می‌دهد که همواره مشتری برای خرید واحدهای صندوق در دسترس است. این وجود ضامن نقدشوندگی معمولاً به عنوان یک عامل تضمین کننده برای سرمایه گذاران عمل می‌کند و اعتماد بیشتری را به این نوع سرمایه گذاری القا می‌کند.
امکان سرمایه گذاری با پول کم
از مزایای مهم این نوع سرمایه گذاری این است که نیاز به سرمایه زیادی ندارد و امکان سرمایه گذاری با پول کم نیز وجود دارد.
معایب سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت
سرمایه‌گذاری در صندوقهای درآمد ثابت معمولاً با ریسک کمتر و بازده پایین‌تر همراه است که این باعث کاهش احتمال کسب سود بالا نسبت به دیگر روش های سرمایه گذاری می‌شود. همچنین برخی از صندوقهای درآمد ثابت ممکن است اطلاعات کافی درباره دارایی‌ها و روش‌های سرمایه‌گذاری خود را ارائه نکنند که باعث کاهش در شفافیت و قابل اعتماد بودن سرمایه‌گذاری می‌شود.
علت تفاوت سود صندوق درآمد ثابت با سپرده بانکی
صندوقهای درآمد ثابت معمولاً بازدهی مشخص و ثابتی دارند. اما به دلیل اینکه این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری بخش کمی از دارایی‌های خود در سهام را دارند، بازدهی بالاتری نسبت به سپرده بانکی ایجاد می‌کنند. بنابراین، نرخ سود صندوقهای با درآمد ثابت متغیر است و ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط بازار، و عملکرد شرکت‌ها قرار گیرد.
سخن پایانی
صندوق درآمد ثابت یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری است با ریسک کم و نرخ سود ثابت است. این صندوق‌ها از نظر نحوه معاملات ، سوددهی و ترکیب دارایی به دسته های متفاوتی تقسیم می شوند که پیشتر در مقاله به آنها اشاره شد. یکی از ویژگی‌های این نوع صندوق سرمایه‌گذاری، سوددهی بالاتر نسبت به سپرده‌های بانکی است. همچنین، به دلیل استفاده از نرخ سود ثابت، این صندوق‌ها با خطر شکست نرخ سود مواجه نمی‌شوند. این ویژگی‌ها باعث جذابیت بالای صندوق درآمد ثابت برای سرمایه‌گذاران می‌شود.
