اوراق قرضه چیست وچه تفاوتی با اوراق مشارکت دارد؟

اوراق قرضه، ابزار بدهی هستند که می‌تواند توسط شرکت‌های بزرگ یا دولت‌ها منتشر شوند. اوراق قرضه به منظور دستیابی این شرکت‌ها و دولت‌ها به سرمایه‌ موردنظر و با نرخ بهره نسبتا کم، منتشر می‌شوند. در این مقاله بیشتر با اوراق قرضه و انواع آن و تفاوت آنها با یکدیگر آشنا خواهیم شد.

اوراق قرضه چیست؟

اوراق قرضه یکی از انواع اوراق بهادار هستند که براساس آنها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کند و در سررسید، اصل مبلغ را بازپرداخت کند. . اوراق قرضه با هدف تامین مالی شرکت ها و دولت ها جهت شروع یا گسترش فعالیت یا بهره برداری از طرح توسعه خاصی انجام میشود. این اوراق توسط این نهادهابا نرخ بهره نسبتا کم منتشر میشوند و سرمایه گذاران در این اوراق، نقدینگی لازم برای این شرکتها و دولت ها را فراهم میکنند و در مقابل بهره مورد نظر را دریافت میکند.

ویژگی‌های اوراق قرضه

1. دارندگان اوراق قرضه در تاریخ سررسید حق دریافت اصل و بهره پول خود را دارند. اما هیچ نوع مالکیتی در شرکت منتشر کننده اوراق نداشته و سهمی از سودی که شرکت به سهامدارانش میپردازد ندارند.
2. اوراق قرضه دارای سررسید مشخص و معین هستند به این معنی که بعضی اوراق تاریخ سررسید معینی دارند و بعضی نیز به تدریج سررسید می‌شوند.
3. معمولا دارای ارزش اسمی مشخصی هستند.
4. اگر شرکت منتشر کننده اوراق بنابه هردلیلی ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه بر صاحبان سهام نسبت به دریافت اصل و فرع پول خود مقدم هستند.
5. شرکت های منتشر کننده اوراق بعضا به دلیل جلب نظر و اطمینان سرمایه گذاران، اوراق خود را با وثیقه منتشر میکنند، به طور مثال زمین، ساختمان و ... وثیقه اوراق خود میکنند.
6. دارندگان این اوراق حق رای ندارند مگر در مواردی مانند انتشار اوراقی دیگر و یا ادغام شرکت با سایر شرکت‌ها.
7. اگر این اوراق عرضه خصوصی شوند، فقط ناشر و خریدار حق فروش دارند.
8. امکان بازخرید اوراق توسط ناشر وجود دارد.

انواع اوراق قرضه با درآمد ثابت

• اوراق قرضه دولتی: همانطور که از نامش پیداست، این اوراق توسط دولت منتشر شده و ریسک آن به شرایط اقتصادی کشور وابسته است. بطور کلی ریسک این اوراق برای کشور های توسعه نیافته و یا در حال توسعه بالا، و برای کشور های توسعه یافته به دلیل ثبات شرایط اقتصادی بسیار پایین است.
• اوراق قرضه شهرداری: گاهی مالیات دریافتی شهرداری کفاف نیازهای مالی اش را نمیدهد و به همین جهت برای انجام پروژه ها و طرح های خود اقدام به انتشار اوراق قرضه مینماید که این اوراق معاف از مالیات نیز هستند.
• اوراق قرضه شرکتی: این نوع از اوراق برای تامین منابع مالی مربوط به توسعه یک شرکت صادر می‌شوند. ریسک اوراق قرضه شرکتی از ریسک اوراق دولتی بیشتر است اما سود بیشتری هم دارد. به دلیل تعدد بالای شرکت‌ها و حوزه فعالیت‌ آن‌ها، این اوراق از تنوع بالایی برخوردارند.

تفاوت اوراق قر ضه و اوراق مشارکت

تفاوت اوراق قرضه‌ و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه‌ برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود.

سخن پایانی

در این مقاله به سوال «اوراق قرضه چیست؟» پاسخ دادیم و با انواع آن آشنا شدیم. اوراق قرضه به زبان ساده، اسنادی است که توسط دولت و شرکت‌های مختلف جهت تامین مالی، منتشر می‌شود. درحقیقت، شرکت انتشاردهنده به موجب این قرارداد متعهد می‌شود که مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمان‌های خاص به دارنده اوراق پرداخت کند.