بررسی بهترین روش های ارزش گذاری سهام

ارزش گذاری سهام فرآیندی است که به تخمین ارزش ذاتی یک شرکت می پردازد. این امر با تجزیه و تحلیل وضعیت مالی و چشم انداز آتی شرکت انجام می شود. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع روش‌های ارزشگذاری سهام آشنا کنیم.

مراحل فرایند ارزش گذاری سهام

1. آگاهی کامل از کسب و کار و نحوه فعالیت شرکت
2. پیش بینی عملکرد آتی شرکت
3. انتخاب روش سرمایه گذاری متناسب با شرکت
4. محاسبه ارزش جاری شرکت
5. استفاده از نتابج به دست آمده از ارزش گذاری

بیشتر بخوانید:  بورس چیست؟

روش های ارزش گذاری سهام

ارزش گذاری بر اساس ارزش فعلی جر یان های نقدی آتی (DCF)

مدل تنزیل جریان نقدی (DCF) متداول ترین روش برای ارزش‌گذاری سهام است و برای انواع شرکت‌ها مناسب می‌باشد. این روش ارزش فعلی جریان‌های نقدی آتی شرکت را تخمین می‌زند.

مراحل انجام DCF:

• تخمین جریان های نقدی آتی: اولین قدم در DCF تخمین جریان های نقدی آتی شرکت در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً 5 تا 10 سال) است. این جریان های نقدی می تواند شامل سود نقدی، جریان نقدی عملیاتی یا جریان نقدی آزاد باشد.
• انتخاب نرخ تنزیل: نرخ تنزیل نرخی است که نشان می‌دهد پول امروز چقدر نسبت به پول در آینده ارزش دارد. نرخ تنزیل باید با توجه به ریسک شرکت و نرخ بازده بدون ریسک (معمولاً نرخ اوراق قرضه دولتی) تعیین شود.

بیشتر بخوانید: آموزش خرید سهام در بازار بورس به زبان ساده

ارزشگذاری بر مبنای مدل تنزیل سود تقسیمی (DDM)

مدل تنزیل سود تقسیمی (DDM) یکی از روش‌های رایج برای ارزشگذاری سهام است که برای شرکت‌هایی که سابقه پرداخت سود نقدی با ثبات و قابل پیش‌بینی دارند، مناسب می‌باشد. این مدل بر اساس این ایده است که ارزش سهم برابر با ارزش فعلی تمام سودهای نقدی آتی است که انتظار می‌رود شرکت به سهامداران خود پرداخت کند.

مراحل انجام DDM:

• پیش‌بینی سود تقسیمی آتی: اولین قدم در DDM پیش‌بینی سود نقدی است که شرکت در سال‌های آینده پرداخت خواهد کرد. این پیش‌بینی‌ها باید بر اساس سابقه پرداخت سود شرکت، چشم‌انداز صنعت و شرایط اقتصادی کلان باشد.
• انتخاب نرخ تنزیل: نرخ تنزیل در DDM همانند DCF، نرخی است که نشان می‌دهد پول امروز چقدر نسبت به پول در آینده ارزش دارد. نرخ تنزیل باید با توجه به ریسک شرکت و نرخ بازده بدون ریسک (معمولاً نرخ اوراق قرضه دولتی) تعیین شود.
• محاسبه ارزش سهم: ارزش هر سهم با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

ارزش سهم = سود تقسیمی پیش‌بینی شده سال بعد / (نرخ تنزیل - نرخ رشد)

در این فرمول، "نرخ رشد" نرخ رشد سالانه پیش‌بینی شده سود تقسیمی است.

مزایای DDM:

• استفاده از آن ساده و آسان است.
• به طور خاص برای شرکت هایی که سابقه پرداخت سود نقدی با ثبات دارند مناسب است.
• می تواند برای مقایسه سریع ارزشگذاری شرکت ها استفاده شود.

معایب DDM:

• فرض می‌کند که سود تقسیمی به طور نامحدود با نرخ ثابتی رشد خواهد کرد.
• در نظر گرفتن سایر عوامل مرتبط با ارزش شرکت، مانند پتانسیل رشد یا دارایی ها، دشوار است.
• می‌تواند تحت تأثیر تغییرات در نرخ بهره یا انتظارات سود سهامداران قرار گیرد.

نکات مهم در مورد DDM:

• از پیش‌بینی‌های واقع‌بینانه و قابل توجیه برای سودهای نقدی آتی استفاده کنید.
• نرخ تنزیل را با دقت انتخاب کنید، زیرا می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر ارزش‌گذاری داشته باشد.
• به حساسیت ارزش‌گذاری نسبت به تغییرات در پیش‌بینی‌های سود تقسیمی و نرخ تنزیل توجه کنید.
• DDM را فقط به عنوان ابزاری در فرآیند تصمیم‌گیری خود استفاده کنید و نه به عنوان پاسخی قطعی.

ارزشگذاری بر مبنای مدل جریان نقدی آزاد (FCF)

مدل جریان نقدی آزاد (FCF) یکی از روش‌های رایج برای ارزشگذاری سهام است که بر جریان نقدی که پس از کسر تمام تعهدات و سرمایه‌گذاری‌ها به سهامداران باقیمانده است، تمرکز دارد. این مدل برای شرکت‌هایی که در حال رشد هستند و ممکن است تمام سود خود را به عنوان سود تقسیمی پرداخت نکنند، مناسب است.

دو نوع FCF وجود دارد:

جریان نقدی آزاد به شرکت (FCFF)

 این نوع FCF جریان نقدی را که پس از کسر تمام هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت به شرکت باقی می‌ماند، اندازه‌گیری می‌کند.

جریان نقدی آزاد صاحبان سهام(FCFE)

جریان نقد آزاد سهام‌دار یا جریان نقد آزاد حقوق صاحبان سهام که در زبان انگلیسی به آن free cash flow to equity یا به‌اختصار FCFE می‌گوییم، جریان نقدی‌ای است که یک کسب‌وکار تولید می‌کند تا بین سهام‌داران توزیع شود. این روش معیاری است که تحلیل‌گران اغلب تلاش می‌کنند با استفاده از آن، ارزش یک شرکت را محاسبه کنند. به دلیل عدم پرداخت سود یک سری شرکت‌ها، این روش به‌عنوان جایگزینی برای مدل تنزیل سود سهام یا DDM، محبوبیت پیدا کرده است. همچنین با استفاده از FCFE می‌توان مقدار جریان نقدی را محاسبه کرد که در دسترس سهام‌داران خواهد بود، نه مقداری که به سهام‌داران پرداخت می‌شود.

برای محاسبه‌‌، وجه نقد ناشی از عملیات منهای مخارج سرمایه می‌شود، سپس بدهی خالص صادر شده را به آن اضافه می‌کنیم. به‌طورکلی فرمول محاسبه‌ی جریان نقد آزاد سهام‌دار عبارت است از:

جریان نقد آزاد سهام‌دار= جریان نقد عملیاتی – هزینه‌های سرمایه‌گذاری + افزایش خالص بدهی

مزایای ارزشگذاری FCF:

• در نظر گرفتن توانایی شرکت برای تولید نقدینگی برای سهامداران
• مناسب برای شرکت‌هایی که در حال رشد هستند و ممکن است تمام سود خود را به عنوان سود تقسیمی پرداخت نکنند.
• می تواند برای مقایسه سریع ارزشگذاری شرکت ها استفاده شود.

معایب ارزشگذاری FCF:

• به طور قابل توجهی به پیش‌بینی‌های FCF آتی و نرخ تنزیل وابسته است.
• در نظر گرفتن عوامل کیفی مانند مدیریت، برند و فرهنگ سازمانی دشوار است.
• می تواند تحت تأثیر تغییرات در ساختار سرمایه شرکت قرار گیرد.

ارزش‌گذاری بر مبنای مدل درآمد باقیمانده (RI)

مدل درآمد باقیمانده (RI) یکی دیگر از روش‌های رایج برای ارزش‌گذاری سهام است که بر ارزش فعلی جریان‌های نقدی آتی آزاد شرکت برای صاحبان سهام تمرکز دارد. این مدل برای شرکت‌هایی که در حال رشد هستند و ممکن است تمام سود خود را به عنوان سود تقسیمی پرداخت نکنند، مناسب است.

مراحل انجام ارزش‌گذاری RI:

محاسبه سود پایه: سود پایه اولین قدم در ارزش‌گذاری RI است و به عنوان سود خالص شرکت پس از کسر مالیات و تعدیل برای برخی از اقلام خاص مانند هزینه‌های استهلاک و غیر نقدی تعریف می‌شود. فرمول کلی برای محاسبه سود پایه به شرح زیر است:

سود پایه = سود خالص * (1 - نرخ مالیات) + هزینه استهلاک - هزینه های غیر نقدی

پیش‌بینی نرخ رشد: نرخ رشد مورد انتظار برای سود پایه باید بر اساس عوامل مختلفی از جمله چشم‌انداز صنعت، شرایط اقتصادی کلان و برنامه‌های رشد شرکت تخمین زده شود.

انتخاب نرخ تنزیل: نرخ تنزیل در RI همانند سایر روش‌های ارزش‌گذاری، نرخی است که نشان می‌دهد پول امروز چقدر نسبت به پول در آینده ارزش دارد. نرخ تنزیل باید با توجه به ریسک شرکت و نرخ بازده بدون ریسک (معمولاً نرخ اوراق قرضه دولتی) تعیین شود.

محاسبه ارزش فعلی درآمد باقیمانده: ارزش فعلی درآمد باقیمانده (PVRI) با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

 = PVRI(سود پایه * (1 + نرخ رشد)) / (نرخ تنزیل - نرخ رشد)

محاسبه ارزش هر سهم: ارزش هر سهم را با تقسیم PVRI بر تعداد سهم های در گردش شرکت بدست آورید.

مزایای ارزش‌گذاری RI:

• در نظر گرفتن توانایی شرکت برای تولید سود برای صاحبان سهام در بلندمدت
• مناسب برای شرکت‌هایی که در حال رشد هستند و ممکن است تمام سود خود را به عنوان سود تقسیمی پرداخت نکنند.
• می تواند برای مقایسه سریع ارزشگذاری شرکت ها استفاده شود.

معایب ارزش‌گذاری RI:

• به طور قابل توجهی به پیش‌بینی‌های سود پایه و نرخ رشد و همچنین نرخ تنزیل وابسته است.
• در نظر گرفتن عوامل کیفی مانند مدیریت، برند و فرهنگ سازمانی دشوار است.
• فرض می‌کند که نرخ رشد ثابت باقی می‌ماند، که ممکن است واقع‌بینانه نباشد.

ارزشگذاری نسبی

ارزشگذاری نسبی یکی از روش‌های رایج برای ارزشگذاری سهام است که به مقایسه معیارهای مالی یک شرکت با شرکت‌های مشابه در همان صنعت یا بخش می‌پردازد. این روش بر این فرض استوار است که سهام شرکت‌هایی که از نظر بنیادی شبیه به هم هستند، باید با مضرب‌های قیمتی مشابهی معامله شوند.

مراحل انجام ارزشگذاری نسبی:

1. انتخاب شرکت‌های قابل مقایسه: اولین قدم در ارزشگذاری نسبی، انتخاب تعدادی شرکت است که از نظر صنعت، اندازه، مدل کسب‌وکار و سایر عوامل مرتبط با شرکت مورد ارزیابی، قابل مقایسه باشند. این شرکت‌های همتا باید به عنوان معیارهایی برای مقایسه عملکرد و ارزش‌گذاری شرکت مورد نظر عمل کنند.
2. انتخاب معیارهای مالی: مرحله بعد، انتخاب معیارهای مالی مناسب برای مقایسه است. رایج‌ترین معیارهای مورد استفاده عبارتند از:

1. نسبت قیمت به درآمد  (P/E): این نسبت قیمت هر سهم را به سود هر سهم تقسیم می‌کند.
2. نسبت قیمت به ارزش دفتر (P/B): این نسبت قیمت هر سهم را به ارزش دفتری هر سهم تقسیم می‌کند.
3. نسبت قیمت به فروش (P/S): این نسبت قیمت هر سهم را به فروش هر سهم تقسیم می‌کند.
4. ارزش بنگاه به EBITDA: این نسبت ارزش بنگاه (Enterprise Value) به سود قبل از بهره می‌باشد.

مزایای ارزشگذاری نسبی:

1. ساده و آسان برای انجام
2. می تواند برای مقایسه سریع ارزشگذاری شرکت ها استفاده شود.
3. از اطلاعات publicly available استفاده می کند.

معایب ارزشگذاری نسبی:

1. به انتخاب شرکت های همتا مناسب و معیارهای مالی صحیح بستگی دارد.
2. فرض می‌کند که شرکت‌های همتا به طور دقیق ارزش‌گذاری شده‌اند.
3. در نظر گرفتن عوامل کیفی مانند مدیریت، برند و فرهنگ سازمانی دشوار است.

 سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم رایج‌ترین روش‌های ارزشگذاری را معرفی کنیم. ارزشگذاری این امکان را به فرد می‌دهد که با دید وسیع‌تر نسبت به فعالیت شرکت و همچنین ارزش ذاتی شرکت اقدام به خرید و فروش کرد. مهم است که از چندین روش مختلف برای ارزش‌گذاری یک شرکت استفاده کنید و قبل از اتخاذ هرگونه تصمیم سرمایه‌گذاری، نتایج را به دقت بررسی کنید. همچنین باید به خاطر داشته باشید که ارزشگذاری سهام فقط یک تخمین است و ارزش واقعی یک شرکت ممکن است بالاتر یا پایین‌تر از ارزش‌گذاری شده باشد.